كتاب، در حقیقت، تفسیر، حواشی و تعلیقاتی است بر بعضی ابیات و نكات مشكل مثنوی مولوی كه به ترتیب شش دفتر مثنوی فراهم آمده است .نگارنده در بخشی از تفسیر بیت نخست مثنوی می‌نویسد : ((و نی كه جسم معنوی و قلب است قربی با ذات ندارد كه از جدایی شكایت كند، بلكه با زبانی امكانی و نیستی به جهت جدا شدن از عالم ملكوت با از دم روح اضافی(و نفخت فیه من روحی) یعنی از جدایی عالم، آن دم كه از عالم الست ارواح و موطن اصلی نفس ناطقه است در زندان جسم عنصری شكایت‌ها و ناله‌ها می‌كند كه بلكه از این جسم خلاص شده با عالم ازل و موطن اصلی خود(كه در آنجا با عالم بسیط حضوری شناسایی پیدا كرده بود) اتصال پیدا كند.