ادوارد براون خاورشناس و ایرانشناس مشهور بریتانیایی بود. او کتابهای زیادی در زمینه تاریخ و ادبیات نگاشتهاست.
در دو دهه اول و دوم قرن بیستم که حرکتهای آزادیخواهی و مخالفت با حکومت استبدادی و مشروطهخواهی در ایران جریان داشت و سیاست دولت انگلستان سکوت در برابر وقایع بود، ادوارد براون با دعوت از ایرانیانی که از تعدیات حکومت استبدادی به کشورهای اروپایی پناه جسته بودند، و با شرکت گروهی از رجال آزادیخواه و انساندوست انگلستان، انجمنی بهنام "کمیته ایران" تاسیس کرد، و با مقالات و سخنرانیهای خود، به انتقاد از تجاوزات و اقدامات ستمگرانه روسها و تقبیح روش سازشکارانه انگلستان پرداخت و با تأثیرگذاری بر افکار عمومی و جلب نظر و توجه عناصر مؤثر در مجلس، دولت انگلیس را تحت فشار قرار داد تا در سیاست خود با روسها و در روشی که نسبت به ایران در پیش گرفته بود تجدیدنظر کند. کوششهای براون و یاران و همفکران او در دفاع از حقوق ملت ایران و حمایت از استقلال ایران، در پیروزی مشروطهخواهان تأثیر مهمی داشت.
برخی از آثار وی که برای شناساندن ایران جدید و اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی آن نوشتهاست، عبارت است از: شرخ مختصری از وقایع ایران، مطبوعات و شعر جدید در ایران، حکومت وحشت در تبریز، نهضت مشروطه ایران. آثار براون در موضوعات و مسائل سیاسی و اجتماعی ایران دارای اهمیت تاریخی بسیار است و از اسناد و منابع مهم تحقیقی این دوره از تاریخ ایران به شمار میرود. تحقیقات و تألیفات ارزشمند براون در زمینه تاریخ ادبیات و نظم و نثر فارسی و تصحیح و نشر متون کهن به روش علمی و انتقادی جدید، از خدمات بزرگ و بسیار پرارزش او به فرهنگ ایران بودهاست.
تاریخ ادبی ایران در چهار جلد، مفصلترین و جامعترین تألیف در این زمینه به زبانهای اروپایی است. شمار آثار بزرگ ادوارد براون اعم از تألیف و ترجمه کتابهای فارسی 18 مجلد است. افزون بر اینها، براون 32 رساله متوسط یا کوچک و 13 دیباچه به زبان انگلیسی بر کتب فارسی یا عربی دیگران نوشتهاست.
ادوارد براون در 1903 به عضویت فرهنگستان بریتانیا و در 1911 به عضویت کالج سلطنتی پزشکی پذیرفته شد و در 1922 به نیابت ریاست انجمن سلطنتی آسیایی منصوب شد. در جشن شصتمین سال زندگانی او در 1922 دوستان و دوستاران ایرانی هدایایی برای او فرستادند و جامعه شرقشناسی اروپا با انتشار مجموعه مقالاتی از خدمات او تجلیل و قدرشناسی کردند. براون در 5 ژانویه 1926، در 64 سالگی در نزدیکی کمبریج درگذشت. کتابهای او به کتابخانه دانشگاه کمبریج منتقل شد. مجسمهای از او در 1317 در کتابخانه دانشسرای عالی تهران نصب گردید و یکی از خیابانهای نزدیک دانشگاه تهران در 1334 به نام او نامگذاری شد.
برای ارسال نظر ثبت نام کنید یا اگر عضو هستید وارد شوید :
- ورود
- عضویت
نظر شما بعد از تایید مدیریت وبسایت منتشر خواهد شد.
با تشکر