جنبش دسامبریست‌ها صد‌ها نفر از اشراف‌زادگان، زمین‌داران، مالکان ده‌ها هزار سرف، ژنرال‌ها و افسران جوان (با میانگین سنی ۲۵ تا ۲۶ سال) را درگیر کرده بود. در ماه دسامبر ۱۸۲۵، آنان به مخالفت با امپراتور و طبقهٔ خود، علیه بردگی کسانی که پایه‌های ثروت آنان بودند، سر به شورش برداشتند. در حقیقت، تاریخ بشر نمونه‌های بسیار اندکی از این ناخلفی‌ها را به خود دیده، که افرادی از طبقهٔ بالای جامعه به عزم دفاع از طبقات پایین قیام کنند. به‌هرحال، ششصد نفر از اشراف‌زادگان با هزاران هوادار، که آنان نیز عمدتاً از طبقهٔ برگزیدهٔ هیأت حاکمه بودند، دست به خودکشی اجتماعی‌ای زدند که در تاریخ جوامع بی‌همتاست. کنت رستپکین به محض شنیدن خبر شورش دسامبریست‌ها فریاد‌زنان گفت: «انقلاب در فرانسه دست‌کم برای من قابل درک است؛ آن‌جا کفاش‌ها می‌خواستند شاهزاده شوند، اما در روسیه برای من قابل فهم نیست، در این‌جا گویا شاهزاده‌ها می‌خواهند کفش‌گر شوند.