داريوش آشوری از پژوهش‌گران و مترجمان نادری است که سخت دل‌مشغول پرسش زبان فارسی و مدرنيت است. وی نه تنها در آثاری که از فلسفه غرب به فارسی برگردانده، کوشيده تا برابرهای دقيق فارسی برای اصطلاحات فرنگی بيابد، که حتا چند دهه را به تأملی سراسری در مبانی نظری ترجمه اصطلاحات و نيز راه‌های عملی برابرنهادن برای اصطلاحات علوم انسانی گذرانده است.

فرهنگ علوم انسانی که ويراست سوم آن با افزوده‌ها و دگرگردانی‌ها به بازار آمد، واپسين کار سترگ اوست در اين ميدان. در فقدان يا ناکارامدی نهادهای دانشگاهی و علمی برای سامان‌دادن به زبان علمی فارسی و چالاک کردن آن در انتقال مفاهيم مدرن، مهم‌ترين کاری که تا کنون در اين زمينه صورت گرفته، همانا تکاپوهای فردی مترجمان بوده است.

اما اثر داريوش آشوری بسی فراتر از کوشش مترجمانه است؛ فرهنگ‌نويسی است؛ يعنی پروژه‌ای که در چهان امروز کار يک تن به شمار نمی‌رود. از اين رو، بردباری، سخت‌کوشی، پی‌گيری و نستوهی داريوش آشوری در پديدآوردن اين فرهنگ – با دشواری‌های مالی و تنگناهای زمانی فراوان – سپاس چند نسل فارسی‌زبان را برمی‌انگيزد.