اراده ملی و عزم اجتماعی گسترده و عمیق ژاپنی‎‌ها برای اصلاحات، نوسازی و توسعه کشورشان، همچون الگویی بسیار شایسته، مطلوب یا آرمانی برای بسیاری کشور‌ها جلوه کرده است. ایران نیز یکی از این کشورهاست. در کتاب حاضر، توصیف‎‌ها، تلویح‎‌ها، تحلیل‎‌ها و تلمیح‎‌ها مرتبط به ژاپن به قلم بیش از یکصد تن از ایرانیان (از گروه‎‌ها و گرایش‌های متنوع و مختلف فکری و اجتماعی) از نیمه دوم سده‎ی نوزدهم تا اوایل سده بیست و یکم میلادی، در روایتی پژوهشی گردآوری، تلخیص و تنظیم شده است. علاوه بر این، مؤلف در دو مقدمه تفضیلی به شناخت و تحلیل بازتاب‎های ایرانی نسبت به ژاپن، و نیز ثبت بخشی از مشاهدات خود در این کشور پرداخته است.

مجموعه حاضر «منتخب» است نه «کامل». براساس این «منتخب» می‌‎توان گفت که روند تجدد در ژاپن، و ویژگی‎‌ها، جهت‎‌ها، موانع و سیر تاریخی این روند، از جمله‎ی دغدغه‎های ذهنی شماری ایرانیان به شمار رفته است. این سیر تاریخی «نسبی» است. در این سیر، درباره‎ی کسانی که در طول زمان، نظرهای متعددی درباره‎ی ژاپن ابراز داشته‎اند، قدیمی‎‌ترین نظر ملاک قرار گرفته است.

این کتاب در دو بخش تنظیم شده است. در بخش نخست به میعاد شرق با غرب در مجمع الجزایر ژاپن، شناخت تحلیلی از بازتاب‎های ایرانی و یادداشت‎‌ها و برداشت‎هایی از ژاپن می‌‎پردازد. در بخش دوم به منتخبی از ژاپنیات ایرانیان در عصر جدید می‌‎پردازد. در این بخش از نوشته‎های نشریاتی چون اختر، حبل‎المتین، تربیت، ایران نو و.....، و همچنین افرادی چون علی‎اکبر دهخدا، محمد‎علی فروغی، محمد‎تقی بهار و.... استفاده شده است.