نویسنده در نخستین بخش از این کتاب، با نقب‌زدن به زیرساخت‌های جامعه ایران در قرن سیزدهم، تلاش می‌کند تا مقدمه‌ای تحلیلی برای پاسخ‌گویی به دلایل وقوع تحولات بعدی در این جامعه فراهم آورد، اما در همین ابتدا، مشاهده برخی مطالب غیرمنطبق بر واقعیات تاریخی، خواننده را به تأمل وا می‌دارد. آبراهامیان با اشاره به ادعای سیدعلی محمد شیرازی مبنی بر بابیت، از گرد آمدن بسیاری پیروان پیشین شیخ احمد احسائی- بنیان‌گذار فرقه شیخیه- حول او سخن می‌گوید و می‌افزاید: «‍[او] از نیاز به اصلاحات اجتماعی بویژه ریشه‌کن کردن فساد در طبقات بالای اجتماع، پاکسازی روحانیون ناصالح، حمایت قانونی از تجار، مشروعیت ربا، و بهبود وضع زنان سخن راند.»